Vải Gai Là Gì? Lựa Chọn Hàng Đầu Cho Thời Trang Xanh
Với sự gia tăng mối quan tâm đối với hàng dệt may bền vững với môi trường trong ngành thời trang, nhiều lựa chọn thay thế thân thiện với môi trường đã xuất hiện. Từ bông hữu cơ cho đến vải tre và sợi gai dầu, các nhà thiết kế đang ưu tiên chủ nghĩa sinh thái. Vải sợi gai dầu đã gia nhập cộng đồng này và đang trở nên phổ biến hơn trong sản xuất hàng may mặc.
Ngoài việc là một loại vải lý tưởng cho quần áo và giày dép, cây gai dầu còn có thể được sử dụng làm nhiên liệu, giấy và thậm chí là vật liệu xây dựng. Sợi gai dầu đang gia tăng sự phổ biến, hiện nay người tiêu dùng còn có thể tìm thấy đồ lót làm từ sợi gai dầu. Thực tế, cây gai dầu dự kiến sẽ đạt giá trị 14,67 tỷ đô la trên thị trường toàn cầu vào năm 2026.
Bạn có muốn tìm hiểu về loại sợi đa năng này mà nhiều thương hiệu, trong đó có Aristino, đang chuyển sang sử dụng? Bài viết này cung cấp cái nhìn toàn diện về hàng dệt may từ sợi gai dầu.
Cây gai dầu là gì?
Cây gai dầu là một loại sợi thực vật tự nhiên, mang đặc tính là sợi libe, tức là được chiết xuất từ thân cây (tương tự như vải lanh, cũng thuộc về họ sợi này, ngoài ra còn có ramie, đay, lanh và tre).
Về mặt bền vững, cây gai dầu thường được xem là loại sợi ưu việt với tác động môi trường ít gây hại hơn. Cây gai dầu hữu cơ là một trong những loại sợi bền vững nhất có thể được lựa chọn theo nhiều nguồn tài liệu, bao gồm cả Trao đổi Dệt may và Tiêu chuẩn Môi trường Thực hiện cho Sợi (hệ thống xếp hạng cho cây gai dầu phi hữu cơ ở mức “C”, trong khi đó cây gai dầu hữu cơ được xếp hạng “A”, đánh giá cao nhất có thể). Mặc dù có nhiều lợi ích về tính bền vững, nhưng các tác động tiêu cực có thể xuất phát từ quá trình ngâm hóa chất, tẩy trắng và các quy trình khác, do đó cần phải kiểm tra nhà cung cấp một cách kỹ lưỡng.
Cây gai dầu đã đóng vai trò quan trọng trong lịch sử loài người, cạnh tranh với cây lanh để trở thành loại sợi dệt chính có nguồn gốc thực vật cho đến giữa thế kỷ 19. Con người được cho là đã sử dụng cây gai dầu từ rất lâu, với những mẫu còn lại của vải gai dầu có niên đại từ thiên niên kỷ thứ 5 trước Công nguyên tại Trung Quốc.
Cây gai dầu có nét độc đáo so với các loại cây trồng khác ở chỗ mọi bộ phận của cây đều có giá trị và ứng dụng tiềm năng. Ngoài việc sản xuất vải, dầu và hạt của cây gai dầu còn được sử dụng trong thực phẩm và các sản phẩm làm đẹp. Cây gai dầu có thể được ứng dụng cho nhiều sản phẩm như xây dựng, sơn, mực, giấy, bảng tổng hợp, má ly hợp, nhựa, nhiên liệu, dầu diesel sinh học và nhiên liệu rắn sinh thái.
Vải gai dầu đến từ đâu?
Vải gai dầu được chế tạo từ các sợi của cây Cannabis sativa. Cây này khá linh hoạt, có thể được trồng ở hầu hết các vùng, mặc dù thích hợp nhất trong khí hậu nhiệt đới hoặc ấm áp. Cây gai dầu đôi khi bị nhầm lẫn với cây cần sa, tuy nhiên, chúng khác nhau về thành phần. Với lượng tetrahydrocannabinol (THC) rất thấp, cây gai dầu không có khả năng gây say và hoàn toàn an toàn.
Vải gai dầu được sản xuất như thế nào?
Vải gai dầu được sản xuất theo quy trình bốn bước khá công phu. Bước đầu tiên là trồng trọt. Hạt gai dầu được gieo trồng gần nhau để chúng mọc thẳng lên, giúp nông dân tối đa hóa số lượng cây trồng.
Bước thứ hai là thu hoạch. Sau khoảng 80 ngày từ khi trồng, thân cây gai dầu được cắt và để khô, nơi mà chúng sẽ mất khoảng 88% độ ẩm.
Sau đó, chất xơ được chiết xuất từ thân cây gai dầu qua một quá trình gọi là ngâm. Trong bước này, thân cây được để lại trên cánh đồng để phân hủy và được nghiền nát để các sợi có thể hoàn toàn tách ra. Quá trình ngâm cũng có thể được thực hiện trong nhà bằng hóa chất.
Bước cuối cùng là dệt, trong đó các sợi được kéo lại với nhau để hình thành một sợi bền vững. Bước này tương tự như quay lụa hoặc len. Sợi gai dầu cũng có thể được phối hợp với các loại vải khác như bông, lụa hoặc len trong giai đoạn này.
Trong một số trường hợp, vải gai dầu có thể được nhuộm, tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào mục đích sử dụng khi đưa ra thị trường. Nếu thuốc nhuộm là tổng hợp, điều này có thể làm giảm tính bền vững của sản phẩm.
Ưu điểm của sợi vải gai dầu
Ưu điểm
Cây gai dầu là biểu tượng của thời trang chậm! Nếu không được xử lý, nó có thể phân hủy hoàn toàn và thường chỉ mất khoảng ba tháng để phân hủy trong môi trường tự nhiên.
Vải gai dầu rất thích hợp để sản xuất quần áo, đặc biệt là các loại váy và trang phục hàng ngày. Đây là một sự lựa chọn phổ biến cho áo phông nhờ vào độ bền của nó. So với các loại vải khác, áo phông từ gai dầu có thể duy trì hình dạng lâu hơn. Vải gai dầu cũng được ưa chuộng trong các sản phẩm dệt may trang trí nội thất, bao gồm khăn trải bàn và vải bọc.
Cây gai dầu rất bền và có khả năng chống tia cực tím, khiến nó trở thành một lựa chọn vải tuyệt vời cho những người yêu thích hoạt động ngoài trời.
Với tính kháng khuẩn tự nhiên, cây gai dầu có thể được trồng mà không cần sử dụng hóa chất như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và thuốc diệt nấm.
Việc trồng cây gai dầu tốn ít đất hơn và không liên quan đến việc phá rừng như các loại cây trồng khác.
Cây gai dầu rất linh hoạt và có thể được kết hợp với các loại sợi tự nhiên khác, điều này cực kỳ ưu việt.
Nhược điểm
Nếu cây gai dầu được pha trộn với sợi tổng hợp, nó sẽ mất khả năng phân hủy sinh học.
Dù có độ bền cao, một số người phàn nàn rằng vải gai dầu có thể hơi thô ráp trên da so với bông. Tuy nhiên, đáng chú ý là một số phương pháp xử lý (không phân biệt hữu cơ hay hóa học) đang cải thiện khía cạnh này của vải gai dầu.
Việc trồng và thu hoạch cây gai dầu có thể tốn nhiều công sức và nước.
Vải gai dầu vẫn còn tương đối mới trên thị trường và chưa được phổ biến rộng rãi, do đó, nó có thể đắt tiền hơn.
Tại sao vải sợi gai dầu lại đắt?
Cây gai dầu có giá cao hơn các vật liệu tương tự như bông bởi vì sản lượng hiện tại của nó còn hạn chế. Dù bông được sản xuất hàng loạt, nhưng hiện tại chỉ có một số nhà cung cấp hạn chế sản xuất vải gai dầu. Mặc dù cây gai dầu đang gia tăng sự phổ biến, nhưng nó vẫn được coi là loại vải cao cấp, dẫn đến giá thành cao hơn.
Chất lượng sợi gai dầu
Cây gai dầu là một trong những loại sợi mạnh nhất và bền nhất trong tất cả các loại sợi dệt tự nhiên.
Càng sử dụng lâu, sợi gai dầu càng trở nên mềm mại hơn.
Cây gai dầu có khả năng chống lại tia UV, nấm mốc và nấm mốc.
Cây gai dầu có khả năng thấm hút cao, dễ nhuộm, và là một loại vải phù hợp cho các thuốc nhuộm tự nhiên. Tùy thuộc vào nhà máy và kỹ thuật chế biến, cây gai dầu tự nhiên có thể có màu trắng kem, nâu, xám, gần như đen hoặc xanh lục.
Giống như vải lanh, cây gai dầu có khả năng điều hòa nhiệt độ tốt, lý tưởng để giữ mát trong điều kiện thời tiết ấm hoặc giữ ấm khi thời tiết lạnh.
Cây gai dầu có thể được giặt bằng máy và sấy khô. Nó ít nhăn hơn vải lanh và yêu cầu ít ủi hơn.
Cây gai dầu có vẻ ngoài rất giống với cây lanh. Sợi gai dầu có thể dài từ 3 đến 15 feet.
Khả năng phục hồi đàn hồi của sợi gai dầu khá hạn chế, rằng nó ít co giãn hơn bất kỳ loại sợi tự nhiên nào khác.
Cây gai dầu sở hữu đặc tính chống vi khuẩn, mà nhiều nguồn chứng minh điều này trên các trang thông tin của họ.
Sợi gai dầu có thể rất dài - từ 3 đến 15 feet.
VẢI GAI CÓ TỐT HƠN BÔNG KHÔNG?
Cây gai dầu thường được so sánh với bông. Tuy nhiên, cây gai dầu là một lựa chọn bền vững hơn rất nhiều, vì việc trồng bông dẫn đến việc tiêu thụ nước cao hơn và thải ra nhiều khí nhà kính hơn.
Ngoài ra, nghiên cứu đã chỉ ra rằng vải gai dầu sử dụng ít đất hơn để sản xuất so với bông và thải ra ít độc tố hơn vào môi trường. Cây gai dầu được coi là carbon âm tính, tức là nó hấp thụ nhiều cacbon hơn nó tạo ra trong khi cũng sử dụng một lượng rất hạn chế thuốc trừ sâu.
So với bông, cây gai dầu là lựa chọn tốt hơn về mặt môi trường. Khi chỉ xem xét việc sử dụng đất, cây gai dầu có thể tăng gấp đôi năng suất trên mỗi hectare so với bông. Cây gai dầu cũng sử dụng ít nước hơn tới một phần ba, ít hóa chất hơn và ít đất hơn khi trồng so với bông, nhưng nó lại có giá thành cao hơn rất nhiều. Đây là lý do tại sao bông thường được kết hợp với cây gai dầu, nhằm cải thiện khả năng chi trả của sản phẩm và giúp vải trở nên mềm mại hơn một chút khi tiếp xúc với da.
Vải gai so với vải tre
Là sợi tự nhiên, viscose sợi gai dầu và sợi tre có nhiều điểm chung. Cả hai đều dễ dàng phát triển mà không cần sử dụng thuốc diệt cỏ hoặc thuốc trừ sâu. Chúng cũng không tốn nhiều đất như bông và không góp phần vào nạn phá rừng nghiêm trọng. Giống như tre, cây gai dầu cũng rất thoáng khí và thoải mái! Cả hai đều có thể mặc ở cả thời tiết ấm áp và lạnh, do đó cá nhân tôi thường sử dụng vải gai dầu và tre quanh năm như một phần của tủ quần áo tối giản của mình.
Tuy nhiên, cây gai dầu và cây tre cũng có những điểm khác biệt. Trong khi cây gai dầu được coi là một loại cỏ dại, thì tre lại là một loại cỏ lâu năm. Về hiệu suất, cây gai dầu có khả năng khô nhanh hơn nhiều so với tre và có thể có cấu trúc thô hơn khi chạm vào. Tre cũng nhạy cảm hơn với nhiệt độ và hóa chất, do đó có thể khó vệ sinh hơn một chút.
Vải gai so với vải lanh
Điểm khác biệt đầu tiên giữa cây gai dầu và vải lanh là cấu trúc cũng như chiều dài của sợi. Sợi gai dầu thường dài hơn nhiều, khiến chúng bền hơn và có độ bền cao hơn so với vải lanh. Tuy nhiên, cây gai dầu cũng yêu cầu nhiều nước hơn để phát triển so với vải lanh (loại dùng để thu hoạch sợi). Về những điểm chung, sợi gai dầu và vải lanh đều là những loại vải có khả năng thấm hút tốt, phân hủy sinh học, thoáng khí và có thể được nhuộm dễ dàng thành nhiều màu sắc khác nhau.